Najciekawsze zwyczaje saunowe z różnych stron świata

Fińska kultura sauny została w grudniu 2020 roku wpisana na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Rytuał ten towarzyszy mieszkańcom Skandynawii od stuleci, stanowiąc integralną część codziennego życia. Być może jest to dobra okazja, by przyjrzeć się temu, jak wyglądają zwyczaje saunowe w różnych stronach świata. Jest to arcyciekawe zagadnienie, bo pokazuje, na jak wiele sposobów można adaptować ten rytuał i jak wspaniale może się on wpisywać w kultury tak odległe od siebie, jak choćby niemiecka czy japońska.

Mało znane fińskie zwyczaje saunowe
O tym, że przeciętny Fin chadza do sauny kilka razy w tygodniu, a Boże Narodzenie w Finlandii bez wspólnego, rodzinnego saunowania obejść się nie może, wie sporo osób. Mało kto jednak słyszał o bardziej osobliwych zwyczajach, jakie wiążą się z korzystaniem z sauny w Finlandii. Jednym z ciekawszych jest…pieczenie kiełbasek nad piecykiem znajdującym się w saunie. Uważa się, że ciepło znad takiego paleniska powoduje, że kiełbaski są perfekcyjnie upieczone.
No i czy może być coś przyjemniejszego po zakończonym rytuale, niż zjedzenie czegoś pysznego w gronie przyjaciół i rodziny? Cóż może stanowić lepsze towarzystwo dla pieczonej kiełbaski, niż piwo? Tak, tak! Finowie wykorzystują podczas rytuałów również ten złocisty trunek. Co prawda nie raczą się nim podczas wylegiwania się na podestach, ale używają go do… polewania węgielków. Dzięki temu wewnątrz unosi się przyjemny zapach piwa.

Ruska bania
Ruska bania jest też powszechnie traktowana jako jedna z najskuteczniejszych metod na pozbycie się różnych chorób (bywa nazywana „pierwszym lekarzem”). Te ludowe wierzenia miały swoje odbicie w rzeczywistości – nie jest przypadkiem, że większość wsi posiadało własną łaźnię, znajdującą się w pewnej odległości od domostw, a w bliskości jakiejś rzeki bądź jeziora, gdzie po zakończonym rytuale można się było schłodzić.

Aufguss – na czym polega?
Nazwa tej ceremonii bierze się od niemieckiego słowa „aufguss”, oznaczającego napar. Polega ona na wytworzeniu przez prowadzącego rytuał saunamistrza aromatycznej pary poprzez polewanie rozgrzanych kamieni olejkami eterycznymi, a następnie rozprowadzanie tej wspaniale pachnącej pary poprzez wachlowanie ręcznikiem. Osoby uczestniczące w takiej ceremonii odczuwają przyjemne, napływające stopniowo fale gorąca.
Rytuał stał się bardzo modny i doczekał się wielu urozmaiceń. Zamiast olejków eterycznych, mistrzowie ceremonii nierzadko kładą na rozgrzane kamienie kostki lodu aromatyzowane naturalnymi substancjami. Po takim rytuale uczestnicy czują się świeżo i są jak nowo narodzeni. Nic zatem dziwnego, że cieszy się on tak dużą popularnością.

Ganbanyoku czyli japońska skalna kąpiel
Jeśli wierzyć legendom, pomysł na wykorzystanie płyt z czarnej krzemionki wulkanicznej do rytuału kąpieli skalnej Japończycy zaczerpnęli od…małp. Mieszkańcy wyspy Hokkaido podpatrzyli zamieszkujące tamtejsze tereny makaki, słynące z długowieczności, podczas ich kąpieli w ciepłych źródłach w zimowe dni. Okazuje się, że chętnie wypoczywały one później na pobliskich kamieniach. Czas pokazał, że był to świetny pomysł. Dowiedziono, że rozgrzewająca się do 42-44°Celsjusza krzemionka wulkaniczna doskonale rozluźnia zmęczone mięśnie, a ponadto emituje naturalne promieniowanie podczerwone, które wnika w ciało i eliminuje napięcie. Ganbanyoku ma także dobroczynny wpływ na kondycję skóry, a także wspomaga odchudzanie i usuwanie z ciała toksyn.

Znaczenie sauny w Estonii
Rytuał saunowania stanowi bardzo ważny element kultury w Estonii. Podobnie jak Rosjanie, Estończycy wierzyli, że w saunie profanum spotyka się z sacrum, a każda łaźnię zamieszkują opiekuńcze duchy. To właśnie do nich należało je rozgrzewać i pilnować tego, by się tam nie denerwować, nie przeklinać i nie złościć. W przeszłości sauny były świadkami narodzin, ale też odchodzenia ludzi z tego świata.
Współcześnie służą one – tak jak wszystkie pozostałe – do relaksu i ukojenia skołatanych nerwów, ale stanowią też doskonałe miejsce do integracji rodzinnej i towarzyskiej. Ceremoniał estońskiej sauny wykorzystuje masaż witkami brzozowymi, a w pomieszczeniu, w którym znajduje się piecyk, temperatura dochodzi do 70-100°Celsjusza.

Jak widać, sauna saunie nierówna. Bez względu na to, czy kultura saunowa w niektórych krajach przetrwała od wieków czy nie, odmiany tego rytuału łączy jednak to, że wpływają fantastycznie na samopoczucie, zdrowie i kondycję. Sauna dodatkowo „uwypukla” równość i wzajemny szacunek między ludźmi, bez względu na kraj pochodzenia, status społeczny czy majątek.